newsare.net
Η εποχή της ζωντανής τηλεόρασης αργοσβήνει. Το διαδίκτυο αποκτά όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα στο να ενημερώνει, να πλάθει συνειδήσεις και να πΟι Youtubers ως «ψηφιακοί διαφωτιστές» και φορείς πολιτικής αφύπνισης
Η εποχή της ζωντανής τηλεόρασης αργοσβήνει. Το διαδίκτυο αποκτά όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα στο να ενημερώνει, να πλάθει συνειδήσεις και να προωθεί αφηγήματα σε τοπική και παγκόσμια κλίμακα. Το ζήτημα είναι κατά πόσον το δεύτερο μπορεί να διαμορφώσει την επόμενη πολιτική πραγματικότητα. Το παράδειγμα Τραμπ Ο Ντόναλντ Τραμπ ανέβηκε στην εξουσία χαρακτηρίζοντας την πλειονότητα των μεγάλων ΜΜΕ στις ΗΠΑ «fake news». Στον Λευκό Οίκο την πρώτη του θητεία τον οδήγησαν τα τρολς και τα memes, που είχαν πρωτοεμφανιστεί στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ). Στη δεύτερη θητεία, τα ηνία ανέλαβαν οι youtubers και οι podcasters, οι οποίοι αξιοποίησαν όλες τις πλατφόρμες ΜΚΔ για διάδοση του «περιεχομένου». Αντισυστημικοί καλεσμένοι βρήκαν φωνή σε ένα πεδίο με πολλαπλάσια απήχηση από μια τηλεόραση, η οποία έμεινε να παίζει με τους δικούς της κανόνες Δεοντολογίας και πολιτικής ορθότητας. Αποκαλυπτικές έρευνες Πρόσφατη έρευνα του Pew Research Center αναδεικνύει τη σημαντική άνοδο των λεγόμενων news influencers - δημιουργών περιεχομένου που δημοσιεύουν τακτικά για την επικαιρότητα και κοινωνικά ζητήματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και διαθέτουν μεγάλο αριθμό ακολούθων. Αυτοί οι influencers, αν και δεν είναι απαραίτητα δημοσιογράφοι ή συνεργάτες μέσων ενημέρωσης, παίζουν ολοένα και πιο κεντρικό ρόλο στην ενημέρωση του κοινού, ιδιαίτερα των νεότερων ηλικιών. Περίπου ένας στους πέντε Αμερικανούς δηλώνει ότι ενημερώνεται τακτικά από αυτούς, με το ποσοστό να φτάνει το 37% στους νέους 18 έως 29 ετών. Οι περισσότεροι influencers δραστηριοποιούνται στο X (πρώην Twitter), αλλά αξιοποιούν και άλλες πλατφόρμες, όπως το Instagram και το YouTube. Οι περισσότεροι είναι άνδρες, δεν συνδέονται με παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης και συχνά εκφράζουν πολιτικές θέσεις - κυρίως συντηρητικές, αν και το TikTok εμφανίζει μεγαλύτερη ποικιλία απόψεων. Οι χρήστες που τους παρακολουθούν, θεωρούν ότι οι influencers τούς βοηθούν να κατανοήσουν καλύτερα τα γεγονότα και συχνά λαμβάνουν από αυτούς διαφορετικές πληροφορίες σε σχέση με τα κλασικά ΜΜΕ. Οι νέοι Προμηθείς Οι δημιουργοί περιεχομένου στο YouTube, ιδιαίτερα όσοι ασχολούνται με την ανάλυση γεωπολιτικών, οικονομικών και ενεργειακών ζητημάτων, παίζουν πλέον σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του δημόσιου διαλόγου ακόμη και γύρω από ζητήματα πολιτειακών αλλαγών. Από την πλευρά τους οι νέοι youtubers, ως νέοι Προμηθείς, καλούνται να φέρουν τη φλόγα της γνώσης στον κόσμο και να λειτουργήσουν ως γέφυρα ανάμεσα στην κοινωνία και τη δημόσια σφαίρα. Στρατηγικές επίτευξης στόχου Οι βασικές στρατηγικές, που θα ενισχύουν αυτόν τον ρόλο, είναι η εγκυρότητα και η τεκμηρίωση. Όταν η παρουσίαση των γεγονότων γίνεται με ακριβείς αναφορές, η ανάλυση ιστορικών παραδειγμάτων και η σύνδεση με διεθνείς εξελίξεις συμβάλλουν στη δημιουργία εμπιστοσύνης. Οι Youtubers που ασχολούνται με εθνικά θέματα έχουν χρέος ως προς την ιστορική αλήθεια να χρησιμοποιούν επίσημες πηγές, επιστημονικά δεδομένα, αποφεύγοντας τον κίνδυνο παραπληροφόρησης. Αυτόν τον ρόλο κληρονόμησε η σημερινή τηλεόραση χάνοντας μάλλον ανεπιστρεπτί την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης. Με τη διοργάνωση ανοικτών συζητήσεων χωρίς τα στενά τηλεοπτικά χρονικά πλαίσια, με σοβαρούς επιστήμονες και δημοσιογράφους, οι δημιουργοί μπορούν να καλλιεργήσουν την κριτική σκέψη. Η ενεργός συμμετοχή των θεατών ενισχύει την αίσθηση του δημόσιου διαλόγου, ενώ η ανάδειξη διαφορετικών σεναρίων πολιτειακών μεταβολών – με ανάλυση των κινδύνων, ευκαιριών και προκλήσεων – συμβάλλει σε έναν ουσιαστικό προβληματισμό. Η ερμηνεία των διεθνών τάσεων, όπως οι γεωπολιτικές αλλαγές ή οι ενεργειακές κρίσεις, μέσα από το πρίσμα των εσωτερικών εξελίξεων, βοηθά το κοινό ν’ αντιληφθεί τις αλληλεξαρτήσεις. Οι Youtubers μπορούν να αναλύουν τις συνέπειες τέτοιων αλλαγών στο τοπικό, πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον. Η κατανόηση των συνταγματικών εργαλείων – όπως τα δημοψηφίσματα, οι εκλογές ή οι νομοθετικές πρωτοβουλίες – είναι καθοριστική για την πολιτειακή μεταβολή. Η εκλαΐκευση του ρόλου των πολιτών, των θεσμών και των κοινωνικών κινημάτων ενισχύει τη συμμετοχή και αποτρέπει την άγνοια. Πάνω στη δική του -αλλά και των άλλων- άγνοια πάτησε ο Φειδίας Παναγιώτου προκειμένου ν’ αξιοποιήσει αυτά τα εργαλεία και να μπει στην Ευρωβουλή με 70 χιλιάδες ψήφους. Σημαντικό είναι η διαφάνεια, όσον αφορά τις συνεργασίες και τις πηγές χρηματοδότησης, ν’ αποτελεί βασική αρχή για κάθε ενημερωτικό εγχείρημα. Η περίπτωση της πρωτοβουλίας των 90 στην Ελλάδα Σε κάποιο βαθμό το ίδιο ισχύει για τη νέα πρωτοβουλία των 90 στην Ελλάδα. Αν και αρκετοί από τους 91 υπογράφοντες της διακήρυξης αποκλείονται τα τελευταία χρόνια από το παραδοσιακό σύστημα των μεγάλων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, τα μηνύματά τους βρίσκουν μεγάλη απήχηση μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, κυρίως όταν φιλοξενούνται από γνωστούς YouTubers με υψηλή επισκεψιμότητα. Έτσι, αξιοποιώντας τις νέες πλατφόρμες επικοινωνίας, καταφέρνουν να προσεγγίζουν ένα ευρύ κοινό και να ενισχύουν την απήχηση της νέας πρωτοβουλίας που στηρίζουν. Το στοίχημα πλέον είναι και η εξεύρεση οικονομικών πόρων για να στηριχθεί το εγχείρημα. Προσαρμογή ή εξαφάνιση Ζούμε σε μια εποχή ριζικής αλλαγής στη διακίνηση της πληροφορίας και στη διάχυση της γνώσης. Όπως σημειώνει ο Γεωπολιτικός Αναλυτής, Αλέξανδρος Ιτιμούδης, πολλοί δεν έχουν ακόμα συνειδητοποιήσει πόσο δραστικά έχει αλλάξει το τοπίο με την έκρηξη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Τονίζει πως οι εποχές των αυθεντιών που καθοδηγούσαν αφ’ υψηλού, έχοντας το μονοπώλιο της πληροφόρησης, ανήκουν οριστικά στο παρελθόν. Μαζί τους τελείωσαν –δυστυχώς- και οι εποχές της εμβάθυνσης μέσω αξιόλογων βιβλίων, κάτι που δίνει σήμερα σημαντικό προβάδισμα σε όσους εξακολουθούν να επενδύουν στη μελέτη. Ο κ. Ιτιμούδης επισημαίνει πως η επιρροή, πια, δεν ασκείται μέσω κυρίαρχων ΜΜΕ ή μιας αναγνωρίσιμης προσωπικότητας που «τραβά» κοινό χάρη στην τηλεοπτική της παρουσία. Βρισκόμαστε στην εποχή κατά την οποία η προσέγγιση του κοινού απαιτεί τη συνδυαστική χρήση εικόνας, βίντεο, λακωνικού λόγου, χιούμορ, ίντριγκας και -φυσικά- ψυχολογικών επιχειρήσεων. «Η μαζική κατανάλωση έχει στραφεί αλλού. Αν δεν επενδύσεις στην εικόνα, αν δεν αξιοποιήσεις το βίντεο, πώς ακριβώς θα επηρεάσεις την κοινή γνώμη;», διερωτάται προσθέτοντας: «Και, κυρίως, πώς θα μιλήσεις στις δυναμικές γενιές των 18-40 ετών που δεν ακούνε απλώς - αλλά απαιτούν να δουν, να νιώσουν και να συνδεθούν με το περιεχόμενο;». Η νέα εποχή δεν περιμένει κανέναν. Ή προσαρμόζεσαι ή εξαφανίζεσαι.Δημοσιεύτηκε στην Σημερινή 20/07/25 Read more