ΠτΔ: Η θέα της ακατοίκητης και βουβής Άχνας συγκλονίζει τον κάθε περαστικό
Στην εκδήλωση του Αθλητικού Σωματείου «Εθνικός Άχνας» για την επέτειο της τουρκικής εισβολής περευρέθηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης.
Αυτούσια η ομιλία του:
Είναι με μεγάλη συγκίνηση που συμμετέχω μαζί με τον Υπουργό Εσωτερικών και τον Υφυπουργό Τουρισμού στη σημερινή επετειακή εκδήλωση του Αθλητικού Σωματείου του Εθνικού Άχνας, εδώ στα αγιασμένα και μαρτυρικά χώματα του Δημοτικού Διαμερίσματος της Άχνας. Αποφασίσαμε να συμμετέχουμε παρά τις δύσκολες, τις πολύ τραγικές συνθήκες και μέρες που βιώνουμε ως κυπριακός λαός λόγω των φονικών πυρκαγιών στη Λεμεσό, γιατι είναι μια εκδήλωση μνήμης και τιμής, μια εκδήλωση, η οποία θέλει να θυμίσει σε όλους μας από τη μια τις κατεχόμενες μας περιοχές και την ίδια ώρα να διατρανώσει και την ετοιμότητα και την ελπίδα μας να αγωνιστούμε για να μην υπάρχουν κατεχόμενα εδάφη
Όσο και αν θέλει κάποιος να ξεχάσει ή να προσπεράσει για τους δικούς του λόγους τα τραγικά γεγονότα της τουρκικής εισβολής του 1974 και τη συνεχιζόμενη εδώ και 51 χρόνια κατοχή, η Άχνα θα στέκεται μέχρι την ευλογημένη μέρα της απελευθέρωσης ως σημείο αναφοράς, ως ορόσημο και θα αποτελεί την πιο ζωντανή υπόμνηση του τι έγινε το 1974. Γιατί εδώ, πολύ λίγα μέτρα μακριά στέκεται σαν μια άλλη πόλη φάντασμα, όπως η Αμμόχωστος, η βίαια, άδικα και παράνομα εγκαταλελειμμένη Άχνα. Η Άχνα και μετέπειτα το Δασάκι Άχνας που έγιναν τρανοί μάρτυρες του εγκλήματος που συντελέστηκε πριν από 51 χρόνια στην πατρίδα μας.
Από την έναρξη της τουρκικής εισβολής, η ιστορική και πλούσια σε παραγωγή και δράση κοινότητα της Άχνας, μιας από τις πιο πλούσιες κοινότητες στην Κύπρο με σχεδόν τέσσερεις χιλιάδες κατοίκους, άρχισε να δέχεται καταδιωγμένους και κατατρεγμένους πρόσφυγες, συμπεριλαμβανομένης και της δικής μου οικογένειας η οποία φεύγοντας από τον Άγιο Λουκά Αμμόχωστου ήρθε στο Δασάκι της Άχνας, έμεινε εδώ και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη Λεμεσό.
Οι δεκάδες χιλιάδες των προσφύγων βρήκαν πρόσφορο καταφύγιο στο φιλόξενο Δασάκι της Άχνας, όπου και παρέμειναν πολλοί μέχρι να κοπάσει το κακό. Το Δασάκι που μεταμορφώθηκε σε ένα τεράστιο αντίσκηνο προστασίας και προσωρινής παραμονής προσφύγων από διάφορες περιοχές της κατεχόμενης Κύπρου. Που πρόσφερε τη σκιά, τη δροσιά και την ασφάλειά του. Που έγινε η προσφυγομάνα της Κύπρου. Οι Αχνιώτες ποτέ δεν πίστευαν ότι το Δασάκι, το οποίο άλλοτε, πριν το 1974, ήταν τόπος ξεγνοιασιάς, κοινωνικών εκδηλώσεων και χαράς, θα κατέληγε να γίνει τόπος καταφυγής και φιλοξενίας προσφύγων, τόπος δυσχέρειας, κακουχίας και πολλής οδύνης. Ο τόπος, ο οποίος λίγες μόνο μέρες μετά την παύση της εκεχειρίας θα γινόταν, αυτό είναι το τραγικό, και το δικό τους καταφύγιο, η δική τους προσφυγική στέγη. Διότι και σε αυτούς έλαχε η μοίρα της προσφυγιάς και του διωγμού. Μαζί με τις εκατοντάδες χιλιάδες προσφύγων, αναγκάστηκαν περί τα τέλη του Αυγούστου του 1974 να εγκαταλείψουν και αυτοί τις εστίες τους και να ενωθούν με τους υπόλοιπους πρόσφυγες μας. Να καταφύγουν ακριβώς απέναντι στο αγαπημένο τους Δασάκι και εκεί μέχρι σήμερα καθημερινά, κάθε ώρα και στιγμή να αγναντεύουν ό,τι άφησαν πίσω τους, να αγναντεύουν το βιός τους, τις οικίες τους, να αγναντεύουν μέρα και νύκτα την ψυχή και τη ζωή τους. Η θέα της κατεχόμενης, αφημένης στο έλεος του χρόνου, της ακατοίκητης και βουβής 51 χρόνια τώρα Άχνας, πραγματικά, συγκλονίζει τον κάθε περαστικό και οδοιπόρο, τον κάθε άνθρωπο. Αποτελεί μια ζωντανή μαρτυρία της πραγματικότητας, μια ζωντανή πληγή, ένα ανεπούλωτο τραύμα που πληγώνει κάθε ανθρώπινη ύπαρξη.
Κάπως έτσι, λοιπόν, την επαύριον της τουρκικής εισβολής, το Δασάκι Άχνας μετατράπηκε σε μια προσφυγική πολιτεία. Τα χιλιάδες αντίσκηνα αντικατέστησαν οι παράγκες και αυτές τα προσφυγικά καταλύματα. Έγινε η πονεμένη και δυσχερής προσφυγική κοινότητα σημείο διεθνούς ενδιαφέροντος και αναφοράς για τον τρόπο διαβίωσης των προσφύγων της Κύπρου, για την υποτυπώδη οργάνωση, τις συνθήκες υγιεινής, απασχόλησης, παιδείας και εν γένει της κοινωνικής ζωής που άρχιζε να πλάθεται και πάλι από το μηδέν. Ταυτόχρονα, όμως, αυτό που συντελέστηκε στην Άχνα αποκάλυψε και πολλές άλλες πτυχές. Αποκάλυψε το μεγαλείο της ψυχής των προσφύγων της Άχνας και άλλων κατεχόμενων εδαφών μας, αποκάλυψε την ανδρεία τους, τις μεγάλες τους αντοχές, την αγωνιστικότητά τους, την εργατικότητά τους, το σθένος και το πάθος τους για τη ζωή. Έγινε μαρτύριο και μαρτυρία του τουρκικού εγκλήματος που συντελέστηκε στο νησί μας και φανέρωσε ότι εδώ, η ελληνική μας καταγωγή είναι ζωντανή, φανέρωσε στην πράξη την ελληνική ψυχή που ξέρει να ανασταίνεται μέσα από τις στάχτες της, να μην τα βάζει κάτω και από το τίποτα να ξαναπλάθει και να ξαναζωντανεύει τις ρίζες της. Έστω και αν η θέα των ερειπωμένων σπιτιών της Άχνας πληγώνει και τραυματίζει την ψυχή των Αχνιωτών καθημερινά. Έστω και αν οι συνθήκες μέχρι σήμερα τους στερούν την επιστροφή, τους κρατούν λίγα μόνο μέτρα μακριά από τις εστίες τους.
Εδώ στην Άχνα, εδώ στην προσφυγομάνα Άχνα, και πιο συγκεκριμένα στο Δασάκι Άχνας, επιτρέψετέ μου να πω, έστω και αν είμαι ο πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας που δεν βίωσε τα γεγονότα της εισβολής, επιτελέστηκε και επιτελείται ένα πραγματικό θαύμα. Το τι είναι σήμερα το Δασάκι Άχνας, παρά τις δυσκολίες, τις προκλήσεις, το πώς εξελίχθηκε και το πώς μεταμορφώθηκε σε μια σύγχρονη πολιτεία, μια κοινότητα με έντονη κοινωνική, πολιτιστική και αθλητική δράση, με υποδομές, εκδηλώσεις και υπηρεσίες, αποδεικνύει ότι αυτός ο λαός έχει μεγάλα ψυχικά αποθέματα, είναι ένας λαός αυθεντικής ρωμιοσύνης, που «κάνει τον πόνο προσευχή», όπως λέει και το γνωστό τραγούδι, ταξιδεύει στον χρόνο χωρίς να χάνει την πορεία του, επιβιώνει και μεγαλουργεί κάτω από τις οποιεσδήποτε συνθήκες.
Γι’ αυτό, με πλήρη επίγνωση του τι αναφέρω, θέλω να σας εκφράσω τον σεβασμό της Πολιτείας. Υποκλίνομαι μπροστά στον αγώνα σας, τον καθημερινό, τον κοινωνικό, τον εθνικό. Υποκλίνομαι μπροστά στους πολίτες αυτού του τόπου, που όρθωσαν το ανάστημά τους απέναντι στη μεγαλύτερη τραγωδία της ζωής τους και κατάφεραν, όπως και άλλοι πονεμένοι και κατατρεγμένοι Έλληνες αδελφοί μας, οι Πόντιοι, οι Μικρασιάτες, να αφήσουν μεν το βιός του αλλά να κουβαλήσουν στις νέες τους πατρίδες ατόφια, ολοζώντανη και πολύτιμη την ελληνική ψυχή τους και, ναι, θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν να απελευθερώσουμε τον τόπο μας και να μην υπάρχουν άλλες ξεχασμένες πατρίδες.
Νιώθω συγκινημένος αλλά και περήφανος και για το Αθλητικό Σωματείο του Εθνικού Άχνας. Ένα Σωματείο που ιδρύθηκε στην κατεχόμενη Άχνα λίγα μόνο χρόνια πριν από την τουρκική εισβολή, το 1968, έχει ιδιαίτερη σημασία το σύμβολο και τι περιλαμβάνει, τις περιοχές που περιλαμβάνει και που από πολύ νωρίς έγινε γνωστό για τις επιτυχίες και τις επιδόσεις του. Ο Εθνικός Άχνας, όπως και τα υπόλοιπα άλλα Αθλητικά Σωματεία, η Ανόρθωση και η Νέα Σαλαμίνα, προσφυγοποιήθηκε και μετέφερε την έδρα του στο Δασάκι της Άχνας. Είναι γεγονός, ότι ο Εθνικός Άχνας δίκαια καθιερώθηκε και εδραιώθηκε ως ομάδα της Πρώτης Κατηγορίας, έφτασε σε τελικούς Κυπέλλου και αποτελεί σημαντικό παράγοντα προσφοράς, όχι μόνο στα Αθλητικά, αλλά και στα κοινωνικά, πολιτιστικά και εθνικά δρώμενα. Ο Εθνικός Άχνας επάξια ξεχωρίζει ανάμεσα σε όλες τις ομάδες του Κυπριακού Ποδοσφαίρου για την αγωνιστικότητα, το πάθος, το επίπεδο, την οργάνωση και τη σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζει κάθε πρόκληση.
Ο Εθνικός Άχνας έχει τον καλύτερο επενδυτή, έχει τον Κίκη Φιλίππου, που είναι η ισχυρότερη ασφαλιστική δικλείδα για το μέλλον του Εθνικού Άχνας.
Αν πραγματικά αναγνωρίζουμε και στηρίζουμε το έργο του Εθνικού Άχνας οφείλουμε να συνεισφέρουμε στην πράξη και όχι μόνο με λόγια.
Οφείλει και η ΚΟΠ να συνεισφέρει. Γνωρίζω ότι έχει συνεισφέρει για το γήπεδο ΑΕΚ Αρένα ένα ποσό 800 χιλιάδων ευρώ, για τον Εθνικό Άχνας πρέπει να είναι σαφώς μεγαλύτερο το ποσό, αλλά και γενικότερα όλοι που είμαστε απόψε εδώ θα πρέπει να αποδείξουμε στην πράξη την αγάπη μας για τον Εθνικό Άχνας.
Όπως έχω ήδη αναφέρει, η περίπτωση των προσφύγων της Κύπρου από την τουρκική εισβολή του 1974 και ειδικότερα των προσφύγων της Άχνας είναι μια ζωντανή πληγή της σύγχρονης Ιστορίας της πατρίδας μας. Έχουμε όλοι και εμείς πρωτίστως ως Πολιτεία, την ευθύνη απέναντι σε όλους τους πολίτες τούτου του τόπου να εργαστούμε σκληρά, με κάθε διπλωματικό μέσο για να δημιουργηθούν οι συνθήκες για επανέναρξη των συνομιλιών, για απελευθέρωση, για επανένωση της πατρίδας μας. Ούτε εθελοτυφλώ ούτε τρέφω αυταπάτες για τις δυσκολίες και τις προκλήσεις της προσπάθειας, έχουμε να αντιμετωπίσουμε την αδιαλλαξία και την αρνητική προσέγγιση της τουρκικής πλευράς, αλλά αυτό δεν αποτελεί άλλοθι. Έχουμε αναλάβει αυτό τον αγώνα με κάθε επίγνωση των δυσκολιών και των προβλημάτων, αλλά με ένα διεκδικητικό ρεαλισμό δεν θα σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε μέχρι να απελευθερώσουμε τον τόπο μας.